Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Reel Kesim Güven Endeksi ile Bankacılık Sektörünün Uluslararası Ticarette Bir Ödeme Yöntemi Olan Akreditife Etkileri: Türkiye Örneği

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 9, 03.07.2023

Esengül Salihoğlu

Öz

Uluslararası ticarette akreditif hem ithalatçıyı hem de ihracatçıyı karşı taraf riskinden koruyan şartlı bir ödeme yöntemidir. Sunduğu korumayı banka garantisi ile sağladığından akreditifler aynı zamanda bir gayrinakdi kredi türüdür. Bu kapsamda akreditif uluslararası piyasalardaki istikrarlı yapının sürdürülebilirliğine birçok açıdan katkı sunmaktadırlar. Güvenli bir ödeme yöntemi olan akreditifi hem arz hem de talep yönünde etkileyen faktörleri değerlendirmek önemlidir. Bu nedenle çalışmada reel kesim güven endeksi (RKGE) ile bankacılık sektörü aktif büyüklüğünün akreditif işlem hacmine etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Belirlenen amaç doğrultusunda akreditif işlem hacmi, RKGE, ticari bankaların aktif büyüklüğü, dış ticaret hacmi ve reel efektif döviz kuru analize dahil edilmiştir. Analizde gelişmekte olan ülkeleri temsilen Türkiye düzeyinde 2013 Ocak ayı ile 2022 Haziran ayı arasındaki döneme ilişkin veri seti kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan veri setleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TMCB) Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (EVDS), Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Türkiye İstatistik Kurumu’ndan (TUIK) temin edilmiştir. Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif Testi (ARDL) tahmin sonuçlarına göre, analize dahil edilen değişkenler birbirleriyle eşbütünleşiktir. Bankacılık sektörü aktif büyüklüğü, RKGE ve dış ticaret hacminin akreditif işlem hacmi üzerindeki uzun dönemli etkisi pozitif yönlüdür. Bununla birlikte analize dahil edilen değişkenler arasında akreditif işlem hacmine en büyük etkinin RKGE kaynaklı olduğu tahmin edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Bankacılık Dış Ticaret Akreditifli Ödeme ARDL

Kaynakça

  • Aka, K. (2020). Seçilmiş Makroekonomik Göstergelerin Döviz Kuru Üzerinde Etkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 14, (1), 2020, 99-117. Retrieved from https://www.bddk.org.tr/Content/docs/bddkDergiTr/ dergi_0027_06.pdf
  • Alabayir, A. (2017). Akreditifli Ödeme Şeklinde Şirketlerin Konuya Hâkimiyetleri ve Rezerv Kesintisi Oluşması Üzerine Ampirik Bir Çalışma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(2), 420-439. DOI: 10.20491/isarder.2017.278 Arıcan, E. & Tanınmış Yücememiş, B. (2015). Para Politikaları Işığında Türk Bankacılık Sektörü Genel Değerlendirmesi, İktisadi Araştırmalar Vakfı, 27: 1-12. Retrieved from https://iav.org.tr/wp-content/uploads/2020/07/erisah-arican.pdf
  • Bai, J. & Perron P. (2003). Computation and analysis of multiple structural change models, Journal of applied econometrics 18.1, 1-22. https://doi.org/10.1002/jae.659
  • Baker, W. (2000). Dealing with letter of credit discrepancies, Business Credit, Vol. 102, No. 10. https://www.maxtrad.com/pdf/articles/dealingwithlcdiscrepancies.pdf
  • Bilge, H., & Bayram, M. (2022). İhracatta akreditiflerin etkisi: Ege Bölgesi örneği. Avrasya Çalışmaları Dergisi. https://doi.org/10.17740/eas.eus.2019-V11-03
  • Ekşi, İ. H. (2011). Firmaların Banka Kredisi Kullanımında Güven Faktörünün Etkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 33-42. Retrieved from https://hdl.handle.net/ 11421/222
  • Eryüzlü, H. & Aşkar, Ş. (2021). Reel Efektif Döviz Kuru ve Ticari Krediler Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 65-71. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/niibfd/issue/66297/1015844
  • Eryüzlü, H. (2020). Tüketici güven endeksi ve tüketici kredileri çok yönlü nedensellik ilişkileri: Türkiye örneği. Bilim-Teknoloji-Yenilik Ekosistemi Dergisi, 1(1), 47-53. Retrieved from https://asosindex.com.tr/index.jsp?modul=articles-page&journal-id=2562&article-id=503991
  • Gabeshi, K. (2017). The impact of macroeconomic and bank specific factors on Albanian nonperforming loans. European Journal of Sustainable Development Research, 2(1), 95-102. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/280158
  • Gregory, A. W. & Hansen, B. E. (1996). Residual-based tests for cointegration in models with regime shifts. Journal of econometrics, 70(1), 99-126. https://doi.org/10.1016/0304-4076(69)41685-7
  • Gropp, R., Vesala, J. M. ve Vulpes, G. (2005). Equity and Bond Market Signals as Leading Indicators of Bank Fragility. SSRN Electronic Journal. doi:10.2139/ssrn.318359
  • Kapusuzoğlu, A. , Başak Ceylan, N. & Memiş, A. (2019). The Relationship Between Consumer Credit and Consumer Confidence Index. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(7), 1-8. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/asead/issue/47889/ 605253
  • Karadaş, H. A., ve Salihoğlu, E. (2020). Seçili makroekonomik değişkenlerin konut fiyatlarina etkisi: Türkiye örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(1), 63-80. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/esad/issue/54125/609047
  • Kodalak, O., Topal B. ve Dizkırıcı A. S. (2015). Dış Ticarette Akreditifli Ödemeler:UCP 600’e Göre Bankalarda Güncel Örnek, Journal Of Accounting, Finance and Auditing Studies, Volume 1, Issue 3. Retrieved from https://jafas.org/articles/2015-1-3/4_Akreditif_FULL _ TEXT.pdf
  • Krugman, P., Obstfeld, M. and Melitz, M. (2012). International economics theory and policy (9th edition). Addison-Wesley. Pearson USA. ISBN-13: 978-0-13-214665-4
  • Kuzu, S. & Gençer Çelik, G. (2020). Türk Bankacılık Sektöründe Aktif Büyüklüğü ile Risk Alma Davranışı Arasındaki İlişkinin Analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Volume: 8 Issue: Economics an Administrative Sciences , 257-262. DOI: 10.18506/anemon.803166
  • Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. https://doi.org/ 10.1002/jae.616
  • Reisoğlu, S. (2005). Hukuki Açıdan Akreditif ve Uygulama Sorunları, Bankacılar Dergisi, Sayı 52. Retrieved from https://www.tbb.org.tr/Dosyalar/Arastirma_ve_Raporlar/hukuki_ acidan.pdf
  • Salihoğlu, E. & Eyceyurt Batır, The Sectoral Impact of COVID-19 Using RALS-LM Tests: Evidence From Borsa İstanbul Turkiye, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar (662) Aralık 2022. 89-127. Retrieved from http://www.ekonomikyorumlar.com.tr/files/ articles/1673958721.pdf
  • Salvatore, D. (2013). International economics (11th Edition). Wiley. USA. ISBN 978-1-118-17793-8 Weissman, I. (1996). Letters Of Credit - Doing Business in a Global Market, CPA Journal, 07328435 vol. 66 (1). 46-9. Retrieved from https://eds.s.ebscohost.com
  • WTO (2023, April 5). World Trade Organization Global Trade Outlook and Statistics, https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/trade_outlook23_e.pdf
  • Worldbank (2023). The World Bank Data. https://data.worldbank.org/indicator/ NY.GDP.MKTP.CD. Erişim Tarihi: 25 Mayıs 2023.
  • Yazıcı, E., Göker, İ. K., & Oktay, M. (2019). Türk Bankacılık Sektöründe Büyüklüğün Risk Alma Davranışı Üzerindeki Etkisi. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 2(2), 149-154. https://doi.org/10.32951/mufider.595284
  • Yıldız, B. (2023). Finansal Gelişme İle Reel Kesim Güven Endeksi Arasındaki İlişkinin ARDL Sınır Testi ve Toda-Yamamoto Granger Nedensellik Testleriyle İncelenmesi: Türkiye İçin Bir Uygulama. Uluslararası Akademik Birikim Dergisi, 6(2). Retrieved from https://akademikbirikimdergisi.com/index.php/uabd/article/view/92

The Effects of Real Sector Confidence Index and Banking Sector on Letter of Credit as a Payment Method in International Trade: The Case of Turkiye

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 9, 03.07.2023

Esengül Salihoğlu

Öz

In international trade, a letter of credit is a conditional payment method that protects both the importer and exporter from counterparty risk. Since it provide this protection with a bank guarantee, letters of credit are also a type of non-cash credit. In this context, letters of credit contribute to the sustainability of a stable structure in international markets in many ways. It is important to evaluate the factors affecting the letter of credit, which is a secure payment method, both in terms of supply and demand. Therefore, this study aims to investigate the effect of the real sector confidence index (RSCI) and banking sector asset size on letter of credit transaction volume. For this purpose, letter of credit transaction volume, RSCI, asset size of commercial banks, foreign trade volume, and real effective exchange rate are included in the analysis. In the analysis, the data set for the period between January 2013 and June 2022 at the Turkish level representing developing countries is used. The data sets used in the study were obtained from the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT), the Electronic Data Distribution System (EDDS), the Banking Regulation and Supervision Agency (BRSA), and the Turkish Statistical Institute (TSI). According to the results of the Autoregressive Distributed Lags Test (ARDL) estimation, the variables included in the analysis are cointegrated with each other. The long-run effect of banking sector asset size, RSCI, and foreign trade volume on letter of credit transaction volume is positive. However, as the analysis results show, among the variables included in the analysis, the largest effect on the letter of credit transaction volume is driven by the RSCI.

Anahtar Kelimeler

International Banking Foreign Trade Letter of Credit ARDL

Kaynakça

  • Aka, K. (2020). Seçilmiş Makroekonomik Göstergelerin Döviz Kuru Üzerinde Etkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 14, (1), 2020, 99-117. Retrieved from https://www.bddk.org.tr/Content/docs/bddkDergiTr/ dergi_0027_06.pdf
  • Alabayir, A. (2017). Akreditifli Ödeme Şeklinde Şirketlerin Konuya Hâkimiyetleri ve Rezerv Kesintisi Oluşması Üzerine Ampirik Bir Çalışma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(2), 420-439. DOI: 10.20491/isarder.2017.278 Arıcan, E. & Tanınmış Yücememiş, B. (2015). Para Politikaları Işığında Türk Bankacılık Sektörü Genel Değerlendirmesi, İktisadi Araştırmalar Vakfı, 27: 1-12. Retrieved from https://iav.org.tr/wp-content/uploads/2020/07/erisah-arican.pdf
  • Bai, J. & Perron P. (2003). Computation and analysis of multiple structural change models, Journal of applied econometrics 18.1, 1-22. https://doi.org/10.1002/jae.659
  • Baker, W. (2000). Dealing with letter of credit discrepancies, Business Credit, Vol. 102, No. 10. https://www.maxtrad.com/pdf/articles/dealingwithlcdiscrepancies.pdf
  • Bilge, H., & Bayram, M. (2022). İhracatta akreditiflerin etkisi: Ege Bölgesi örneği. Avrasya Çalışmaları Dergisi. https://doi.org/10.17740/eas.eus.2019-V11-03
  • Ekşi, İ. H. (2011). Firmaların Banka Kredisi Kullanımında Güven Faktörünün Etkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 33-42. Retrieved from https://hdl.handle.net/ 11421/222
  • Eryüzlü, H. & Aşkar, Ş. (2021). Reel Efektif Döviz Kuru ve Ticari Krediler Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 65-71. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/niibfd/issue/66297/1015844
  • Eryüzlü, H. (2020). Tüketici güven endeksi ve tüketici kredileri çok yönlü nedensellik ilişkileri: Türkiye örneği. Bilim-Teknoloji-Yenilik Ekosistemi Dergisi, 1(1), 47-53. Retrieved from https://asosindex.com.tr/index.jsp?modul=articles-page&journal-id=2562&article-id=503991
  • Gabeshi, K. (2017). The impact of macroeconomic and bank specific factors on Albanian nonperforming loans. European Journal of Sustainable Development Research, 2(1), 95-102. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/280158
  • Gregory, A. W. & Hansen, B. E. (1996). Residual-based tests for cointegration in models with regime shifts. Journal of econometrics, 70(1), 99-126. https://doi.org/10.1016/0304-4076(69)41685-7
  • Gropp, R., Vesala, J. M. ve Vulpes, G. (2005). Equity and Bond Market Signals as Leading Indicators of Bank Fragility. SSRN Electronic Journal. doi:10.2139/ssrn.318359
  • Kapusuzoğlu, A. , Başak Ceylan, N. & Memiş, A. (2019). The Relationship Between Consumer Credit and Consumer Confidence Index. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(7), 1-8. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/asead/issue/47889/ 605253
  • Karadaş, H. A., ve Salihoğlu, E. (2020). Seçili makroekonomik değişkenlerin konut fiyatlarina etkisi: Türkiye örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(1), 63-80. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/esad/issue/54125/609047
  • Kodalak, O., Topal B. ve Dizkırıcı A. S. (2015). Dış Ticarette Akreditifli Ödemeler:UCP 600’e Göre Bankalarda Güncel Örnek, Journal Of Accounting, Finance and Auditing Studies, Volume 1, Issue 3. Retrieved from https://jafas.org/articles/2015-1-3/4_Akreditif_FULL _ TEXT.pdf
  • Krugman, P., Obstfeld, M. and Melitz, M. (2012). International economics theory and policy (9th edition). Addison-Wesley. Pearson USA. ISBN-13: 978-0-13-214665-4
  • Kuzu, S. & Gençer Çelik, G. (2020). Türk Bankacılık Sektöründe Aktif Büyüklüğü ile Risk Alma Davranışı Arasındaki İlişkinin Analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Volume: 8 Issue: Economics an Administrative Sciences , 257-262. DOI: 10.18506/anemon.803166
  • Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. https://doi.org/ 10.1002/jae.616
  • Reisoğlu, S. (2005). Hukuki Açıdan Akreditif ve Uygulama Sorunları, Bankacılar Dergisi, Sayı 52. Retrieved from https://www.tbb.org.tr/Dosyalar/Arastirma_ve_Raporlar/hukuki_ acidan.pdf
  • Salihoğlu, E. & Eyceyurt Batır, The Sectoral Impact of COVID-19 Using RALS-LM Tests: Evidence From Borsa İstanbul Turkiye, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar (662) Aralık 2022. 89-127. Retrieved from http://www.ekonomikyorumlar.com.tr/files/ articles/1673958721.pdf
  • Salvatore, D. (2013). International economics (11th Edition). Wiley. USA. ISBN 978-1-118-17793-8 Weissman, I. (1996). Letters Of Credit - Doing Business in a Global Market, CPA Journal, 07328435 vol. 66 (1). 46-9. Retrieved from https://eds.s.ebscohost.com
  • WTO (2023, April 5). World Trade Organization Global Trade Outlook and Statistics, https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/trade_outlook23_e.pdf
  • Worldbank (2023). The World Bank Data. https://data.worldbank.org/indicator/ NY.GDP.MKTP.CD. Erişim Tarihi: 25 Mayıs 2023.
  • Yazıcı, E., Göker, İ. K., & Oktay, M. (2019). Türk Bankacılık Sektöründe Büyüklüğün Risk Alma Davranışı Üzerindeki Etkisi. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 2(2), 149-154. https://doi.org/10.32951/mufider.595284
  • Yıldız, B. (2023). Finansal Gelişme İle Reel Kesim Güven Endeksi Arasındaki İlişkinin ARDL Sınır Testi ve Toda-Yamamoto Granger Nedensellik Testleriyle İncelenmesi: Türkiye İçin Bir Uygulama. Uluslararası Akademik Birikim Dergisi, 6(2). Retrieved from https://akademikbirikimdergisi.com/index.php/uabd/article/view/92
Toplam 24 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Uluslararası Bankacılık
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Esengül Salihoğlu

Erken Görünüm Tarihi 28 Temmuz 2023
Yayımlanma Tarihi 3 Temmuz 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023Cilt: 2 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Salihoğlu, E. (2023). Reel Kesim Güven Endeksi ile Bankacılık Sektörünün Uluslararası Ticarette Bir Ödeme Yöntemi Olan Akreditife Etkileri: Türkiye Örneği. Uluslararası Güncel Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 1-9.

ISSN: 2980-1540
download

Bu ürün Creative Commons Attribution 4.0 tarafından lisanslanmıştır.
download

Uluslararası Güncel Sosyal Bilimler Dergisi (CUSOS) aşağıda verilen Alan Endeksleri tarafından taranmaktadır;