Öz
Küreselleşmeyle birlikte dünya genelinde serbest piyasa düzeni giderek gelişirken, değişen düzen içerisinde toplumsal ihtiyaçların artması devletin ekonomik hayattaki yerine yeni roller eklemiştir. Serbest piyasa düzeni içerisinde bozulan ekonomik dengelerin düzeltilmesi ve istikrarın korunması konularında devlet müdahaleleri gerekli olmuştur. Bu müdahaleler başlıca para ve maliye politikaları olarak ortaya çıkmaktadır. Devletin piyasadaki para miktarında yaptığı ayarlamalar, devlet harcamalarının hacimlerinin düzenlenmesi, vergilendirmenin yönetilmesi devletin yaptığı başlıca istikrar politikalarındandır. Ülke ekonomilerinin büyümesi ve kalkınmasında önemli rol oynayan faktörlerden biri olan yatırım hacminin artırılmasında da bir takım teşvikler uygulanmaktadır. Yatırım oranlarının artırılmasında en önemli uygulamalardan biri de vergi teşvikleridir. Ekonomik büyüme ve kalkınmanın sürdürülebilirliği ve bölgesel açıdan dengenin sağlanabilmesi adına özellikle yatırım teşvikleri önem arz etmektedir. Çalışmada teorik olarak ülkemizdeki vergi teşvikleri, yatırım teşvikleri, türleri ve yatırımlar üzerindeki etkileri kavramsal boyutta araştırılmış olup 2012 yılından günümüze kadar düzenlenen teşvik belgelerinin sayısı ve niteliği resmi istatistiklerle analiz edilerek yorumlanmıştır. Yapılan çalışmada teşvik belgelerinin hem çeşitlilik hem de sayı olarak arttığı görülmüştür. Ayrıca sağlanan teşvik tutarlarının hem bölgesel hem de farklı sektörler de yeni istihdam alanları oluşturulmasını desteklendiği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aykın, H. (2006). Uluslararası Ampirik Çalışmalar Işığında Vergi Teşviklerinin Etkinliği, Yaklaşım Dergisi, Sayı: 160, Nisan, 1-5. http://www.yaklasim.com/mevzuat/dergi/makaleler/2006047950.htm (Erişim Tarihi 12.06.2022)
- Buyrukoğlu, S. (2014). Yatırım Teşvik Politikaları ve Makroekonomik Etkileri: Türkiye İçin Ampirik Analiz. Doktora tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
- Çatal, F. (2010). Devlet Teşvikleri ve Erzurum’ da Tarihsel Bir Uygulama Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 24(4) , 289-296.
- Çiloğlu, İsmail; (1997). Teşvik Sisteminin Değerlendirilmesi”, Hazine Dergisi, 8, ss.1–15.
- Dağ, M., Çelik, M., (2019). Türkiye'de Yatırım Teşvik Sisteminin Gelişimine Yönelik Dönemsel Bir Değerlendirme”, Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, C. 5, S. 2, s. 35-46.
- Duran, M. (2003). Teşvik Politikaları ve Doğrudan Sermaye Yatırımları. Ankara: Hazine Yayınları.
- Edizdoğan, N. , Çetinkaya, Ö. ve Gümüş, E. (2013). Kamu Maliyesi. Ekin Yayınevi
- Eser, E. (2011). Türkiye’de Uygulanan Yatırım Teşvik Sistemleri ve Mevcut Sistemin Yapısına Yönelik Öneriler, (Uzmanlık Tezi), DPT Yayını (2822), Ankara.
- Giray, F. (2016). Vergi Teşvik Sistemi ve Uygulamaları (3. Baskı), Bursa: Ekin Yayınevi.
- Mazlum, M., Yücel, İ., ve Tekeoğlu, M. Y. (1990). Özel Kesim Yatırım İmkânları ve Yatırım Kararlarında Teşviklerin Etkinliği. Ankara: TOBB Yayınları.
- Öz, E. ve Buyrukoğlu, S. (2017). Türkiye’de Uygulanan Yatırım Teşvik Politikalarının Makroekonomik Değişkenler Üzerindeki Etkisinin Ampirik Analizi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 322- 336.
- Sarısoy, İ. ve Sarısoy, S. (2008). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Yönelik Vergi Teşvik Politikaları: Japonya ve Güney Kore Örnekleri . Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi , 25 (2) , 385-404 . https://dergipark.org.tr/tr/pub/muiibd/issue/484/4216.
- Sarıöz, Y. (2006). Türkiye’de 1990 Sonrası Uygulanan Yatırım Teşvikleri ve Ekonomik Etkileri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Ankara.
- Tekin, A. (2006). Vergi Teşvikleri ve Ekonomik Etkileri . Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , (16) , https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4758/65368.
- Tuncer, Selahattin (2008). Türkiye’de Vergi Teşvikleri Ve Uygulaması (Genel değerlendirme).Yaklaşım,(191)
- Yayar, R. ve Demir, D. (2013). Gaziosmanpaşa Üniversitesinin Tokat İli Ekonomisine Etkisi . Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD) , 5 (8) , 106-122 . https://dergipark.org.tr/tr/pub/kilisiibfakademik/issue/19256/204542.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Maliye Politikası |
| Bölüm | Derlemeler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 28 Temmuz 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 3 Temmuz 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023Cilt: 2 Sayı: 1 |
ISSN: 2980-1540
Bu ürün Creative Commons Attribution 4.0 tarafından lisanslanmıştır.
Uluslararası Güncel Sosyal Bilimler Dergisi (CUSOS) aşağıda verilen Alan Endeksleri tarafından taranmaktadır;